بورس آماده جهش؟

با تصویب قطعنامه‌های سازمان ملل متحد و فعال‌سازی مکانیسم ماشه، که منجر به بازگشت هفت قطعنامه پیشین شده، فضای سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در وضعیتی ملتهب قرار گرفته است. از سوی دیگر با توجه به فضای جنگ ۱۲ روزه اخیر و التهابات سیاسی، بخش عمده نقدینگی در بازارهای طلا و دلار متمرکز شده است.
به اعتقاد من، بازار سرمایه در شرایط کنونی یکی از ارزشمندترین و ارزان‌ترین دارایی‌های موجود است. نقدینگی موجود در بازارهای طلا و دلار، تا نقطه‌ای پیش می‌رود و به اشباع می‌رسد. پیش‌بینی می‌کنم که محدوده ۱۳۰ تا ۱۴۰ هزار تومان برای دلار، نقطه اشباع این بازار باشد. همچنین، با فرض اونس جهانی طلا در محدوده ۳۸۰۰ تا ۳۹۰۰ دلار، قیمت طلا در داخل کشور به حدود ۱۱ و نیم تا ۱۲ و نیم میلیون تومان خواهد رسید که نقطه اشباع آن محسوب می‌شود. در چنین شرایطی، بازار سهام به عنوان تنها مقصد مناسب برای جذب این نقدینگی باقی خواهد ماند. امیدوارم این نقدینگی به جای دیگری هدایت نشود و مستقیماً به سوی بازار سرمایه جریان یابد.

کنترل نقدینگی توسط بانک مرکزی، ابزاری برای هدایت جریان‌های مالی

موضوع دیگری که شایسته توجه است، تمرکز بانک مرکزی بر کنترل نقدینگی است. این نهاد، ماهانه دو نوبت پیش‌فروش و حراج سکه را پیشنهاد می‌دهد که عمدتا یک نوبت پیش‌فروش و یک نوبت حراج اجرایی می‌شود. در پیش‌فروش، تحویل سکه حدود چهار ماه به طول می‌انجامد. این مکانیسم، با نگه‌داری نقدینگی برای مدت چهار ماه، به کنترل جریان‌های مالی کمک می‌کند. طبق اعلام رئیس کل بانک مرکزی، این فرآیند به صورت ماهانه اجرا می‌شود و هر شخصیت حقیقی یا حقوقی در طول یک سال مجاز به خرید حداکثر ۲۰ قطعه سکه است. اگر فرض کنیم در آخرین پیش‌فروش، ۴۰۰ هزار قطعه سکه به فروش رفته و میانگین قیمت هر قطعه ۵۰ میلیون تومان باشد، این فرآیند حدود ۲۰ هزار میلیارد تومان نقدینگی را در سیستم بانکی حبس می‌کند. این اقدام به کاهش قیمت طلا در بازار کمک می‌کند. مشاهده می‌شود که در روزهای تحویل سکه، به دلیل عرضه بالا، قیمت سکه‌های ربع، نیم و تمام کاهش می‌یابد، زیرا عمدتا این خریدها با هدف سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت انجام می‌شود. این یکی از روش‌های موثر بانک مرکزی برای کنترل نقدینگی در کشور است.
به باور من، اگر التهابات سیاست خارجی کاهش یابد و فضای سیاسی به آرامش برسد، سایه جنگ از کشور برداشته شود، نقدینگی‌های موجود در بازارهای طلا و دلار به سمت بازار سرمایه بازمی‌گردد و این بازار شاهد صعودی قابل توجه خواهد بود. بازار سرمایه از ظرفیت لازم برای جذب این حجم از نقدینگی برخوردار است و می‌تواند به طور قابل ملاحظه‌ای توسعه یابد.
در صورتی که جنگ جدیدی رخ ندهد، انتظار می‌رود روند مثبتی در بازار سرمایه شکل گیرد. ارزش جایگزینی پایین سهام و نسبت‌های مالی جذاب، مانند P/E سه، نشان‌دهنده پتانسیل بالای رشد این بازار است. در بازه شش تا هجده ماهه، انتظار می‌رود بازار سرمایه روند مثبتی را تجربه کند و پس از تثبیت، بازار املاک نیز به نوبه خود صعودی شود. سیاست‌های بانک مرکزی در کنترل نقدینگی از طریق حراج و پیش‌فروش سکه، نقش مهمی در کاهش فشار بر بازارهای موازی ایفا می‌کند و زمینه‌ساز هدایت سرمایه‌ها به بورس است.

• جواد مرادیان - معاون توسعه گروه مالی هامرز

• شماره ۶۰۸ هفته نامه اطلاعات بورس